LED Ampul Seçimi

Led ampuller çeşitli şekil ve türde piyasada satılmaktadır. Genellikle konut, genel alanlar ve sokak aydınlatmasında kullanılmaktadır. Led ampullerde seçim yapmak pek kolay değildir. Bu konuya ışık tutmak adına, led ampul seçimi hakkında parametrelere değineceğiz.

Geleneksel olarak tercih edilen akkor ampuller, kutusu üzerinde yazan Watt değerine göre alınabiliyordu. Ancak söz konusu Led ampul olunca sadece Watt değeri yeterli değildir. Watt, sadece tükettiği gücü bize bildirir. LED ampuller ile akkor ampullerin kıyaslanması lümen değerine göre yapılır. Lümen, ışık miktarı olarak tanımlanabilir.

Uygun bir LED ampul seçmek için dikkat edilmesi gerekenler;

• Lümen
• Watt
• Renk sıcaklığı
• Renk oluşturma endeksi
• Işık yayılımı
• Verimlilik

1. Lümen
   Lümen, ışık kaynağından yayılan ışık miktarıdır. Lümen, bir ampulün parlaklığını belirler. Lümenin yüksek olması parlak ışık vermesi anlamına gelir. Tasarruf ve akkor ampullerden ışık, %50 ısı kaybı ile ortama yayılır. Lüx, ışık kaynağından 1 m2’ye düşen ışık miktarıdır. 1 lüx = 1 lümen/m2’dir. LED ampuller ışığı çok yönlü yayarlar.
2. Watt
   Bir ampulün tükettiği enerji miktarı Watt ile gösterilir. LED ampullerin Watt değeri akkor ampuller gibi ne kadar yüksek olursa ampulün o kadar parlak yanacağı düşünülür. LED Ampulün Watt değeri ne kadar az olursa elektrik faturası da o kadar az olur. Watt ile parlaklık ölçütü belirlenmesi doğru değildir. LED teknolojisinde kullanılan değişik materyaller ile farklı LED ampullerin aynı Watt değerinde olması, aynı lümen değerine sahip olduğu anlamına gelmez.

Ampullerin Watt değerlerine göre yaklaşık lümen değerleri

1. Renk sıcaklığı
   Renk sıcaklığı, ışığın renk özelliğini belirler, yani ışığın sıcaklık ve soğukluk olarak açıklanmasıdır. Renk sıcaklığı ampul ısısının bir ifadesi değildir. Renk sıcaklığı 3600K-6500K arası soğuk, 2700K-3000K arası sıcak renktir. Yani, sarı renk türleri sıcak, gün ışığına yakın renkler ise soğuk olarak belirlenmiştir. Renk seçerken dikkat edilmesi gereken en önemli şey, cisimlerin gerçek rengini ne kadar iyi gösterdiğidir.

• Sıcak beyaz(2700K-3000K)
  Canlı alanlarda kullanılır. Genel kullanım alanlarında, konut, kütüphane, lokanta gibi yerlerde kullanılır.
• Doğal beyaz(3500K-4500K)
  Görsel aydınlatmalarda kullanılır. Yüksek kontrast sağlar, rahat ortamlar için idealdir.
• Parlak beyaz(4500K-5000K)
  Çalışma odaları, hastane ve genel kullanım alanları için uygundur.
• Gün ışığı(5000K-6500K)
  Ofis ve sanayi tesislerinde kullanılır.

Ampullerin renk sıcaklığı ve kullanım alanları

Renk sıcaklığı gösterimi

1. Renk oluşturma indeksi
   Işığın renk özelliklerinde 2 standart vardır. Bunlar renk oluşturma indeksi ve renk sıcaklığıdır. Renk oluşturma indeksi bir ampulün renk üretme potansiyelini ölçer, CRI olarak bilinir. CRI indeksi ne kadar yüksek olursa, renk oluşturma potansiyeli de o kadar yüksek olur.
2. Işık yayılımı veya açısı
   Bir ampul için en önemli şey, ışığın nasıl yayıldığıdır. Bu noktada ışığın açısı, alana nasıl yayıldığını belirler. Dar bir açılı aydınlatma “spot ışığı” olarak adlandırılır. LED’lerin ışık açıları uygulamalarına göre değişir. 5-30 derece arası dar açı, 30 derecenin üstü ise geniş olarak belirlenmiştir. Açının artışına göre yüksek lümen değerli ampuller tercih edilmelidir.
3. Verimlilik
   LED ampuller için önemli bir parametredir. Ampulün Watt başına toplam lümen değeridir. Lümen/Watt olarak hesaplanır. Örneğin 9W, 800 lümenlik bir LED ampulün, Watt başına 90 lümenlik bir çalışması vardır. Akkor ve tasarruflu ampullerde ısı kaybı fazladır, dolayısı ile bu değer daha düşük çıkacaktır. Bir sıralama yapmak gerekirse, LED ampul – tasarruflu ampul – halojen ampul – akkor ampul olarak ifade edilir.