Direk Tipi Trafo Merkezleri

Trafolar elektrik tesislerinde gerilim veya akımı yükseltip-alçaltma da kullanılan elektrik makineleridir. Elektromanyetik indüksiyon kuralına göre, frekansta değişme olmadan çalışırlar. Elektrik enerjisinin üretildiği yerden tüketicilere güvenilir, kaliteli bir şekilde ulaştırılması için yükseltilmesi gerekir. Bu anlamda her güçte ve ortamda çalışabilecek transformatörler üretilmiştir.

Trafo Merkezleri

Transformatörler, elektrik tesislerinin önemli merkezleridir, 4 grupta incelenir.

Direk Tipi Trafo Merkezleri,
Bina Tipi Trafo Merkezleri,
Açık Tip (Şalt Sahası) Trafo Merkezleri,
Yeraltı Trafo Merkezleri.

Direk Tipi Trafo Merkezleri

Bu tip trafo merkezlerini neredeyse her mahalle girişinde, köy girişinde ya da bir tesisi beslemek için kullanılırlar. Ekonomik açıdan uygun ve hızlı olması bu tesislerin farkını ortaya koymaktadır.

Direk tipi trafo merkezlerinin amacı; orta gerilimi, şebeke olan 220 volta dönüştürmektir. 400 kVA’a kadar direk üzerine trafo konulabilir. 400 kVA den büyük güçteki trafolar için bina veya açık tip trafo merkezleri tesis edilmelidir. Genellikle kafes tipi ve beton direklere tesis edilirler.

Direk tipi trafo merkezinin ana bileşenleri; trafo, orta gerilim ayırıcı, parafudr, dağıtım ve ölçüm panosudur.

Orta Gerilim Ayırıcı

Orta gerilim ayırıcı, elektrik tesislerinde yüksüz açma kapama yapılabilen şalt parçasıdır. Her gerilimde çalışabilecek şekilde üretilirler. Direk tipi trafo merkezlerinde harici bıçaklı-sigortalı tip ayırıcılar kullanılır. Genellikle trafo direğine monte edilirler fakat istisnai durumlarda trafo direğinden bir veya iki direk öncesine de monte edildikleri olur.

Ayırıcı kumandası, uzman personel tarafından direğe monteli ayırıcı kumandası ile yapılır. Bu aşamada dikkat edilmesi gereken husus, ayırıcı yüksüz iken kumanda edilmelidir aksi takdirde ayırıcı kontakları ve ayırıcıyı açan kişi zarar görür.

Direk tipi transformatör merkezlerinde koruma görevi ayırıcı üzerindeki sigortalar ve her faza bağlanan parafudr denilen koruma elemanları ile gerçekleşir.

Orta Gerilim Parafudr u

Elektrik tesislerinin hemen hemen hepsinde bulunan parafudrlar direk tipi trafo postalarında da koruma görevi görürler. Asıl görevi, iletim hattında ortaya çıkan aşırı gerilim yükseldiğinde fazla gerilimi toprağa aktarmaktır. Faz iletkeni ile toprak arasına bağlanırlar.

Ölçüm Panosu

Ölçüm panosu, içinde bazı koruma röleleri, zaman röleleri, ölçüm trafoları cihazları ile hattın çektiği akımı vs. bilgileri teyit etmek için kullanılırlar. Ayrıca bir arıza ortaya çıktığında şalter yardımıyla enerjiyi kesmek için kullanılır. Ölçüm panosunun içinde dağıtım panosu ve tesise göre kompanzasyon panosu da bulunabilir.